De Rijke Historie van het Nozema- Gebouw
De radiorevolutie was van landsbelang
De grond van Landgoed Qualia heeft een rijke historie
Historisch Zendstation in Lopikerkapel
In de jaren dertig van de vorige eeuw, een tijd van technologische vooruitgang en groeiende media invloed, werd Nozema (Nederlandse Omroep Zendmaatschappij) opgericht om Nederland door radio te verbinden. In 1935 startte Nozema als een samenwerking tussen de Nederlandse staat en de omroepen, met het doel om de eerste nationale radiozendstations te bouwen. Dit was niet zomaar een technische ontwikkeling, maar een symbool van een nieuw soort verbondenheid en toegankelijkheid.
Het avontuur begon met een proefzender in Jaarsveld en leidde in 1939 tot een indrukwekkend zendstation in Lopikerkapel. Dit gebouw, ontworpen door architect B.A. Verhey, was een toonbeeld van moderniteit en industriële kracht, volledig afgestemd op de krachtige zendapparatuur die binnenin stond. De twee meest geavanceerde zenders, ontworpen door Philips, gaven Nozema de kracht om radiosignalen krachtig en betrouwbaar door heel Nederland te verspreiden. Buiten stonden de imposante antennemasten, stevig verankerd in de kleigrond van de polder, en al snel werden ze een herkenbaar en vertrouwd gezicht in het Nederlandse landschap.
Nozema: symbool van vrijheid
Tijdens de Tweede Wereldoorlog kreeg het station een strategische rol. Duitse troepen gebruikten het voor propaganda, maar een dappere groep technici werkte achter de schermen aan sabotage-acties om de bezetter dwars te zitten. De dag van de bevrijding, 5 mei 1945, werd een keerpunt. Verzetshelden klommen de mast in om de Nederlandse vlag te hijsen, waarmee Nozema een symbool werd van vrijheid en veerkracht.
Het station in Lopik bleef tientallen jaren een centraal knooppunt van de Nederlandse omroep, tot de jaren negentig, toen nieuwe technologieën opkwamen. Tegen de tijd dat gezondheidsrisico’s door zendstraling en de opkomst van digitale media hun intrede deden, begon het tijdperk van AM-radio ten einde te komen. In 2015 stopte de laatste uitzending, en werden de iconische zendmasten afgebroken.
Nozema’s zendstation blijft echter een historisch monument voor de kracht van verbinding en innovatie in Nederland. Het herinnert ons eraan hoe technologie mensen samenbrengt, en het zet de toon voor een toekomst waarin communicatie opnieuw centraal staat – ditmaal in de handen van nieuwe generaties.
